در دهه 1370 شمسی کشور عربستان سعودی به‌صورت رسمی به امارات اعلام کرد که این کشور با امارات در ارتباط با بحث مالکیت جزایر سه گانه همراه نیست. بنابراین ادعای این کشور مبنی بر مالکیت این جزایر را تایید نمی‌کند. البته این رویکرد عربستان در زمانی اتفاق افتاد که سطح روابطش با جمهوری اسلامی ایران ارتقا پیدا کرده و حالتی دوستانه داشت. بنابراین مواضعی که در این زمینه از سوی عربستان سعودی اتخاذ می‌شود در چارچوب موضع گیری‌های سیاسی بین ایران و عربستان و در شرایط تیرگی روابط است. بحث جزایر سه گانه مسئله‌ای تمام شده و فقط برای جو‌سازی رسانه‌ای است زیرا از ابتدا یعنی در دهه 1970 میلادی که انگلستان آنجا را تخلیه و ایران استقرار پیدا کرد از آن زمان یکسری از کشورهای عربی به شورای امنیت سازمان ملل شکایت کردند که ایران این جزایر را اشغال و به این ترتیب صلح و امنیت منطقه را تهدید نموده است اما در آن مقطع زمانی این ادعای اعراب از سوی مجامع بین‌المللی مورد پذیرش قرار نگرفت.
این امر نشان می‌دهد که از لحاظ حقوق بین‌الملل ادعای اماراتی بودن جزایر سه گانه ایرانی تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی اساسا وجاهت قانونی ندارد و فقط دستاویزی برای برخی از کشورهاست که هرازگاهی با طرح آن درصدد هستند تا ایران را به‌عنوان کشوری که بخشی از زمین‌های عربی را تصرف نموده معرفی کنند واین سوژه‌ای برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران است که از بعد حقوقی دارای ارزش نیست.
عربستان سعودی در حال حاضر در آستانه یک نوع بیداری و حوادث است و همه عللی که سبب بیداری در منطقه خاورمیانه شد در عربستان نیز به‌صورت بسیار قوی‌تر وجود دارد و هم‌اکنون بخشی از گروه‌های اجتماعی در این کشور، دولت را به چالش می‌کشند از جمله زنان که سعی می‌کنند در روزهای جمعه با صدها اتومبیل رانندگی بکنند درحالی‌که رانندگی زنان جرم محسوب می‌شود. این نوعی دهن کجی به نظام سعودی است ولی به‌علت اینکه آنان در موضع ضعف قرار دارند از این مسئله چشم‌پوشی می‌کنند. یکی از مهم‌ترین اشتباهات عربستان در تحولات منطقه این بوده که زین‌العابدین بن علی و علی عبدالله صالح را به‌عنوان 2دیکتاتور فراری پذیرا شده است. این نشان می‌دهد که عربستان در تقابل با اراده ملت‌های منطقه حرکت می‌کند و همراه با رژیم‌های استبدادی و سرکوبگر است.
عربستان سعودی در حال حاضر در محاصره آتش‌های قیام‌های مردمی منطقه است به این صورت که از شرق بحرین، از جنوب یمن، از شمال اردن، از غرب مصر قرار دارد. لذا این کشور در شرایط دشواری قرار گرفته زیرا رفتارش مسئله ساز شده و از سوی دیگر با حوزه بیداری اسلامی هم مرز است و هم حضور نظامیان این کشور در بحرین با یک اختلاف نظر در هیأت حاکمه این کشور مواجه شده و موافقان و مخالفانی در این زمینه وجود دارد.
عربستان، سعی دارد امکان انفجار اجتماعی را در این کشور به تاخیر بیندازد و بسیاری از مسائل ایجاب می‌کند که عربستان خود را از این منجلاب بیرون بیاورد و از این‌رو یکی از گزینه‌ها برای خروج از بحران برقراری ارتباط با ایران است که باید گفت در چنین شرایطی عربستان است که به ایران احتیاج دارد نه ایران و این مسئله بسیار مهمی در تصمیم‌گیری بین 2 کشور است.
* کارشناس مسائل خاورمیانه
